تأثیر پودر توری فانوس رادیواکتیو و کانی های زئولیت و بنتونیت بر حجم، زمان خونریزی و زمان تشکیل لخته در موش های صحرایی

چکیده مقدمه و هدف: در دهه گذشته ارتش آمریکا مطالعات گسترده ای را در زمینه فناوری های نوین برای متوقف کردن خونریزی های شدید شروع نموده و ترکیب مؤثری از نوعی کانی به نام زئولیت را معرفی کرده است. که استفاده از پودر توری های فانوس سوخته شده رادیواکتیو، ترمیم زخم را تسریع می نماید. آزمایش های بعدی آنها مشخص نمود که استفاده از پودر توری رادیواکتیو موجب پدید آمدن مجموعه تغییرات بافت شناختی می گردد که بهبود زخم را تسهیل می نماید. بر این اساس در این تحقیق تغییرات زمان خونریزی با استفاده موضعی از پودر توری فانوس رادیواکتیو و همچنین کانی های بنتونیت و زئولیت مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه یک تحقیق تجربی است که در سال 1387 در مرکز تحقیقات علوم پرتوی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام گردید. تعداد 50 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به 5 گروه (هر گروه شامل 10 سر حیوان) تقسیم شدند. دم تمام حیوانات پس از بیهوشی حیوان با اتر، در محل ضخامت معادل 5 میلی متر به وسیله قیچی جراحی قطع شد. در مورد حیوانات گروه اول (گروه کنترل) هیچ نوع مداخله ای صورت نگرفت. در مورد حیوانات گروه دوم تا چهارم به ترتیب جرم مشخصی از پودر توری فانوس غیر رادیواکتیو، پودر توری فانوس رادیواکتیو، پودر کانی بنتونیت و مخلوطی از پودر کانی های بنتونیت و زئولیت بر روی محل خونریزی از دم حیوان قرار داده شد. متعاقب تیمار با عوامل فوق، حجم خون تلف شده به وسیله ظرف مدرج مخصوص اندازه گیری شد. زمان خونریزی از دم حیوانات و زمان لازم برای تشکیل لخته در لوله آزمایش به وسیله کرونومتر اندازه گیری گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss و آزمون آماری آنالیز واریانس، مقایسه میانگین شاخص های مورد نظر در گروههای 5 گانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: حجم خون تلف شده، مدت زمان خونریزی، و زمان لخته شدن در نمونه های خون گروه کنترل به ترتیب معادل 92/1±39/4 سانتی متر مکعب، 60/39±10/112 و 26/54±9/94 ثانیه بود. این در حالی است که در گروه تیمار شده با مخلوط بنتونیت و زئولیت حجم خون تلف شده، مدت زمان خونریزی، و زمان لخته شدن نمونه های خون به ترتیب معادل 60/0±31/1 سانتی متر مکعب، 65/4±50/34 ثانیه و 61/4±2/24 ثانیه بود. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان دهنده تأثیر بسیار شدید مخلوطی از کانی های بنتونیت و زئولیت در کاهش دادن زمان لازم برای توقف خونریزی، تشکیل لخته و یا حجم خون تلف شده می باشد. هر چند توری رادیواکتیو و غیر رادیواکتیو و کانی بنتونیت به تنهایی اثرات قابل ملاحظه ای نشان دادند، اما در مجموع اثر مخلوط کانی های بنتونیت و زئولیت شاخص بود. واژه های کلیدی: زمان خونریزی، توری فانوس رادیواکتیو، کانی ها، بنتونیت، زئولیت